Kıyasın tanımı nedir?
Kıyas, nass (ayet ve/veya sünnet) bulunmayan bir problemi, aralarındaki ortak sebep-sonuç ilişkisi nedeniyle çözümü ayet veya hadislerle çözülen bir problemle karşılaştırarak çözmektir. Kıyasla karar veren hukukçuya müçtehit denir.
Kıyası hangi hukuk dalında uygulanır?
Ceza yargılamasında uzlaşma. Ceza yargılamasında, hukuki boşluk bulunan durumlar için düzenleme bulunmayan duruma en çok benzeyen durumu düzenleyen yasal hükümlerin uygulandığı kabul edilir. Bu bağlamda “kıyas”, boşluğu doldurma faaliyeti anlamına gelir. Usul hukukunda “uzlaşma” şarta bağlı olarak mümkündür.
Kıyas hükümleri nelerdir?
Kıyas dört unsurdan oluşur: 1-Asıl mesele, hükmü ayet ve hadislerde açıklanan meseledir. 2-Tali mesele, hükmü asıl meseleye kıyaslanarak belirlenecek olan yeni meseledir. 3-Asıl meselenin hükmü, farz, haram, mubah gibi asıl mesele hakkında verilen karardır.
Özel hukukta kıyas var mıdır?
Karşılaştırma çoğunlukla özel hukuk ilişkilerinde kullanılır. Kamu hukuku ilişkilerinde, benzetme yöntemi sıklıkla kullanılmaz. Örneğin, benzetme yöntemi ceza hukukunda kullanılmaz. Bunun nedeni, ceza hukukunda şu ilkenin geçerli olmasıdır: “Kanun olmadan suç ve ceza olamaz.”
Hukukta kıyas nedir?
Karşılaştırma, belirli bir hukuki ilişki veya durum için konulmuş bir hukuk kuralının, benzer ancak kuralı bulunmayan başka bir hukuki ilişki veya duruma uygulanmasıdır.
Kıyas asli delil midir?
Çoğunluğa göre, İcma ve Kıyas dini delillerdir. Bu dört delil, dava kitaplarında “orijinal Şeriat” (usûlü’ş-şer’) olarak anılır. Ancak, sadece Kitap ve Sünnet’i veya Kitap, Sünnet ve İcma’yı kabul etmek ve Kıyas’ı daha ikincil ve farklı bir konumda ele almak da mümkündür.
Hukukta kıyasen uygulama nedir?
Karşılaştırma: Bu, doğrudan bir yasal hüküm tarafından düzenlenmeyen bir konuda benzer bir durumu düzenleyen yasal bir hükmün kullanılmasıdır. Öncelik: Bu, yasada daha az ciddi bir durumla ilgili bir hükmün, yasa tarafından düzenlenmeyen daha ciddi bir duruma uygulanmasıdır.
Lehe kanun geriye yürür mü?
TCK m. 7 I, cümle 2, lehine olan kanunun geriye dönük etkisini düzenler. TCK m. 7 II, madde 7: “Suçun işlendiği zaman yürürlükte olan kanunun hükümleri, sonradan yürürlüğe giren kanunun hükümlerinden farklıysa, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz edilir.”
CMK’da kıyas var mı?
Maddi ceza hukukundan farklı olarak ceza muhakemeleri hukukunda benzetme yapmak mümkündür ancak sınırsız değildir: “Bir karara veya hükme karşı kanun yolunun belirlenmesinde öncelikle hukukun sistem ve normları dikkate alınır ve … yöntemi uygulanır.” Bu kararda benzetme ve yorumlamalara başvurulabilir.
Kıyas mantığı nedir?
Kıyas veya kıyas (Antik Yunanca: συλλογισμός), mantıkta, iki önerme açısından ifade edilebilen veya ifade edilebilen bir kanıttır; bunlardan biri “öncül” adı verilen orta terimdir ve üçüncü bir önerme, bu iki öncülden zorunlu olarak türetilir.
Kıyas çeşitleri nelerdir?
Ancak bu tür kıyaslara eksik önerme kıyası veya entimem denir. Sonuç olarak, üç tür kategorik kıyas vardır: a) Basit veya kesin kıyas, b) Zincir kıyası, c) Eksik önerme kıyası veya entimem.
Kıyas yasağı ilkesi nedir?
Kıyaslama yasağı Söz konusu maddeye göre; “Kanunların ceza ve ceza hükümlerinin uygulanmasında kıyas mümkün değildir. “Suç ve cezalara ilişkin hükümler, kıyasa yol açacak şekilde geniş yorumlanamaz.”
Hakim hukuk yaratırken kıyas yapabilir mi?
HÂKİMLER TARAFINDAN HUKUK YARATILMASI Mevcut hukuk ilkelerini yaratırken bu kurallar dikkate alınmalıdır. Bir hâkimin hukuk yaratabilmesi için, mevcut hukuki boşluğu ya analoji yoluyla ya da bağımsız bir norm yaratarak kapatabilir.
Özel hüküm varken genel hüküm uygulanır mı?
Bu bağlamda, aynı konuyu düzenleyen Türk Medeni Kanunu hükümlerinin aksine, münhasır bir alanı düzenleyen Türk Ticaret Kanunu hükümlerinin öncelikle uygulanması önem arz etmektedir. Zira her ikisi de özel hüküm olup, sonradan çıkarılan kanunlardır. SONUÇ OLARAK; Özel hüküm bulunan hususlarda genel hüküm uygulanmaz; Özel hüküm, genel hükümden önce uygulanır.
Ceza hukukunda kıyas neden yasaktır?
Kıyas, yani kanun koyucunun açıkça suç olarak tanımlamadığı davranışların mevcut suçlarla kıyaslanarak cezalandırılması, kanunilik ilkesinin gerektirdiği koruma fonksiyonu nedeniyle ceza hukukunda yasaklanmıştır. Bu bağlamda kıyas yasağı, ceza hukuku yorumunun sınırlarını netleştirmektedir.
Kıyası nedir felsefe dersi?
Kıyas, bu genel hükümlerin genel hükümler yardımıyla uygulanabileceği özel durumlar hakkında bilgi edinmenin en mükemmel yoludur. İki öncül ve bir sonuçtan oluşan bir kıyasın her iki öncülünde orta terimin rolü, bu ünitenin önemli konularından biridir.
Kıyası ve içma nedir?
İcma: Bir olayın şer’î hükmünün açıklanması hususunda fakihlerin görüşlerinin ittifakıdır. Kıyas: Bir fakihin bir olayın şer’î hükmünün açıklanması hususunda şahsî görüşüdür.
Kıyas nedir TDV?
Kıyas, sözlükte “ölçme, takdir etme ve denkleştirme” anlamına gelmektedir. Mütercim Âsım Efendi ise kıyasın “bir şeyi takdir edip benzerine uydurmak” anlamına geldiğini belirtmektedir (Kāmus tercümesi, II, 997).
Kıyas çeşitleri nelerdir?
Ancak bu tür kıyaslara eksik önerme kıyası veya entimem denir. Sonuç olarak, üç tür kategorik kıyas vardır: a) Basit veya kesin kıyas, b) Zincir kıyası, c) Eksik önerme kıyası veya entimem.